Leven Zonder Plastics
Schone Rivieren, Schoner Brein
Deel I
eyesonindonesia.com
Amsterdam, 27 juni 2022– Van de 8.300 miljoen ton nieuw plastic dat tot eind 2015 werd geproduceerd, is 6.300 miljoen ton weggegooid.
Het meeste van dat plastic afval is nog steeds bij ons, begraven op stortplaatsen of vervuilend voor het milieu.
Microplastics zijn gevonden in het Antarctische zee-ijs, in de ingewanden van dieren die in de diepste oceaantroggen leven en in drinkwater over de hele wereld. In feite is plastic afval nu zo wijdverbreid dat onderzoekers hebben gesuggereerd dat het kan worden gebruikt als een geologische indicator van het antropoceen.
Maar wat als we met een toverstaf zouden kunnen zwaaien en al het plastic uit ons leven zouden kunnen verwijderen? In het belang van de planeet zou het een verleidelijk vooruitzicht zijn, maar we zouden snel ontdekken hoe ver plastic is doorgesijpeld in elk aspect van ons bestaan. Is het leven zoals we dat kennen zelfs mogelijk zonder plastic?
Mensen gebruiken al duizenden jaren plasticachtige materialen, zoals schellak – gemaakt van een hars die wordt afgescheiden door lakinsecten. Maar kunststoffen zoals we ze nu kennen, zijn een 20e-eeuwse uitvinding: bakeliet, het eerste plastic gemaakt van fossiele brandstoffen, werd uitgevonden in 1907.
Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam de productie van synthetische kunststoffen voor gebruik buiten het leger echt van de grond. Sindsdien is de plasticproductie bijna elk jaar toegenomen, van twee miljoen ton in 1950 tot 380 miljoen ton in 2015.
Als het in dit tempo doorgaat, zou plastic in 2050 20% van de olieproductie kunnen uitmaken. Tegenwoordig is de verpakkingsindustrie verreweg de grootste grootste gebruiker van nieuw plastic.
Maar we gebruiken plastic ook in tal van duurzamere manieren: het zit in onze gebouwen, transport en andere vitale infrastructuur, om nog maar te zwijgen van onze meubels, apparaten, tv’s, tapijten, telefoons, kleding en talloze andere alledaagse voorwerpen. Dit alles betekent een wereld helemaal zonder plastic is onrealistisch.
Maar door ons voor te stellen hoe ons leven zou veranderen als we plotseling de toegang tot plastic zouden verliezen, kunnen we erachter komen hoe we er een nieuwe, duurzamere relatie mee kunnen aangaan. In ziekenhuizen zou het verlies van plastic verwoestend zijn.
“Stel je voor dat je een dialyse-eenheid zonder plastic probeert te runnen”, zegt Sharon George, hoofddocent ecologische duurzaamheid en groene technologie aan de bekende Keele University in het VK.
Stel je voor dat je een dialyse-eenheid probeert te runnen zonder plastic – Sharon George.
Plastic wordt gebruikt in handschoenen, slangen, spuiten, bloedzakken, monsterbuisjes en meer. Sinds de ontdekking van de variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob (vCJD) in 1996 – veroorzaakt door verkeerd gevouwen eiwitten, prionen genaamd, die normale sterilisatieprocessen in ziekenhuizen kunnen overleven – zijn standaard herbruikbare chirurgische instrumenten voor sommige operaties zelfs vervangen door versies voor eenmalig gebruik. Volgens één onderzoek kan een enkele tonsillectomie in een Brits ziekenhuis resulteren in meer dan 100 afzonderlijke stukken plastic afval.
Hoewel sommige chirurgen hebben beweerd dat plastic voor eenmalig gebruik in ziekenhuizen te veel wordt gebruikt, zijn op dit moment veel plastic medische artikelen essentieel en zouden levens verloren gaan zonder deze artikelen. Sommige alledaagse plastic artikelen zijn ook van vitaal belang voor de bescherming van de gezondheid. Condooms en diafragma’s staan op de lijst van essentiële medicijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie, en gezichtsmaskers – waaronder chirurgische maskers en ademhalingsmaskers van plastic, evenals herbruikbare stoffen maskers – hebben de verspreiding van het Covid-19-virus helpen vertragen.
“Een masker dat je hebt voor Covid heeft te maken met onze veiligheid en die van anderen”, zegt George. ‘Als je dat op grote schaal weghaalt, kan de impact ervan levensverlies zijn.’
Ook zou ons voedselsysteem snel uit elkaar vallen.
We gebruiken verpakkingen om voedsel te beschermen tegen beschadiging tijdens het transport en om het lang genoeg te bewaren om de schappen van de supermarkt te bereiken, maar ook voor communicatie en marketing. “Ik kan me niet voorstellen hoe [plastic] volledig in ons systeem zou worden vervangen”, zegt Eleni Iacovidou, docent milieubeheer aan de Brunel University London.
Einde Deel I
Deel II komt eraan
