Geeft jouw belastinggeld verantwoordelijk uit en er is geen protest
the global eyeson…project
Amsterdam, 4 augustus 2024–Zij die alleen al bij het idee van duurdere brandstof naar wanhopig naar zijn hoofd en portemonnee of soms naar geweld grijpt, doet er goed aan zich te verdiepen in de ‘Canada Carbon Rebate’.
Prachtig en voorbeeldig, zoals die Canadezen hun problemen op originele en vreedzame wijze oplossen. Het geld dat de Canadezen kwijt zijn aan duurdere brandstof voor hun auto’s en ander vervoer en verwarming , wordt op de meest eenvoudige en mogelijke manier teruggegeven aan de bevolking.
Net als in sommige landen in Europa, zoals bijvoorbeeld Noorwegen en Nederland zijn het namelijk de hoogste inkomens die de meeste kilometers rijden met de zwaarste auto’s, die vaker en verder vliegen en dankzij hun grote huizen gemiddeld een beduidend hogere energierekening hebben.
Die minderheid voelt een CO2-belasting in de portemonnee.
Wat dan ook precies de bedoeling is, want alleen zo veranderen mensen hun consumptiepatroon. Alle anderen ontvangen gratis geld. Ziedaar het verrassend eenvoudige recept tegen de huidige impasse in het klimaatbeleid.
Het is weer feest deze maand op de bankrekening van miljoenen Canadezen. Ze krijgen, afhankelijk van waar en met hoeveel mensen ze wonen, al gauw enkele honderden euro’s overgemaakt.
Een extraatje.
Van de overheid.
Omdat ze zo overtuigend en zonder te protesteren hebben meebetaald aan de CO2-heffing.
Wacht even: eerst een klimaatbelasting moeten ophoesten, om vervolgens te worden afgescheept met een klimaat bonus?
Het klinkt als een sigaar uit eigen doos.
Maar wie bij alleen al het idee van duurdere brandstof naar zijn gele hesje grijpt, doet er goed aan zich te verdiepen in de ‘Canada Carbon Rebate’.
Het geld dat de Canadezen hieraan kwijt zijn, vloeit namelijk niet in de schatkist. Het wordt op de eenvoudigst mogelijke manier teruggegeven aan de bevolking. Burgers op het platteland krijgen twintig procent extra. Terecht, want zij kunnen moeilijker bezuinigen op hun autogebruik.
Het verrassende resultaat is dat vooralsnog vier op de vijf Canadezen onder de streep verdienen aan de klimaatbelasting.
Net als in Europa zijn het namelijk de hoogste inkomens die de meeste kilometers rijden met de zwaarste auto’s, die vaker en verder vliegen en dankzij hun grote huizen gemiddeld een hogere energierekening hebben. Die minderheid voelt een CO2-belasting in de portemonnee.
En dat is dan ook precies de bedoeling, want alleen zo wijzigen mensen hun consumptiepatroon. Alle anderen ontvangen gratis geld.
Klimaatbeleid klonk nog nooit zo leuk. Dat is belangrijk, want 2023 was het warmste jaar ooit gemeten in de geschiedenis van de mensheid. Met afstand het beste wapen tegen deze ramp in slow motion is een CO2-taks.
Die maakt de werkelijke kosten van fossiele energie zichtbaar in het prijskaartje. Met als gevolg dat bedrijven duurzamer produceren en huishoudens op zoek gaan naar goedkopere, schone alternatieven.
Het goede nieuws komt van de Wereldbank. Bijna een kwart van de mondiale uitstoot wordt inmiddels beprijsd.
Niet alleen geindustrialseerde landen doen het, ook China, Brazilië en Turkije komen in beweging.
Het slechte nieuws is dat die prijs, ook in Canada, nog veel en veel te laag is.
Liever strooien overheden met subsidie. Denk aan de mede door de belastingbetaler gefinancierde Tesla’s in de Nederlandse straten, aan groene waterstof en het afvangen van CO2.
Helaas zijn subsidies een erg bot instrument.
Ze jagen de staatsschuld op en vergroten de ongelijkheid, omdat het meestal de rijken zijn die de regeltjes het beste kennen. Met een beetje pech wedden politici ook nog eens op het verkeerde paard.
Weg geld.
Toch gaan we ermee door. Want waar het alternatief voor economen een no-brainer is, beschouwen politici het als electorale zelfmoord.
De uitstoot van de zware industrie beprijzen, zoals in Europa gebeurt, dat lukt nog wel. Maar stel een vleesbelasting voor of voer rekeningrijden in, en een volksoproer lijkt gegarandeerd. Het probleem, leggen twee hoge ambtenaren van het ministerie van Financiën uit in het economenblad ESB, is dat ‘de kosten van ambitieuzer en evenwichtiger klimaatbeleid, zoals via hogere prijzen, direct worden gevoeld, terwijl de baten in de vorm van het voorkomen van ernstige klimaatrisico’s zich pas later manifesteren en abstracter zijn’.
Een klimaatbonus à la Canada kan die logica omdraaien.
Jawel, een koolstoftaks maakt autorijden duurder.
Net als vliegen en je huis verwarmen.
Door de kolossale CO2-voetafdruk van de allerrijksten zullen de meeste Nederlanders die extra kosten echter ruimschoots terugverdienen. Niet alleen in een verre toekomst, in de vorm van een planeet waar het goed toeven is, maar hier en nu. Met dank aan de klinkende euro’s die op onze bankrekening binnenstromen.
Ziedaar het verrassend eenvoudige recept tegen de huidige impasse in het klimaatbeleid. Spotgoedkoop, dus gezond voor de schatkist muziek in de oren. Het draagt door zijn nivellerende karakter bij aan bestaanszekerheid. Het maakt bovendien ook korte metten met de sfeer van haat en nijd in dit land, want zodra de buren een eerlijke prijs betalen voor hun vliegvakantie naar Bali, rinkelt bij de thuisblijvers de kassa.
En het belangrijkste: zo’n jaarlijks Nationaal Klimaat Cadeau zou het Europese klimaatbeleid de broodnodige rust, stabiliteit en voorspelbaarheid moeten bieden.
Deze maatregel verhoogt namelijk de koopkracht van een meerderheid van de mensen. Weinig politici die hun achterban, met verkiezingen in zicht, zo’n voordeeltje ooit nog durven af te pakken. Een idee voor de ontwikkeling van Suriname?
