Hoofstad NUSANTARA

Enorme investeringen voor een Nieuw Indonesië  

eyesonindonesia

Amsterdam, 17 augustus 2022– Het parlement in de Indonesische hoofdstad Jakarta heeft een wet aangenomen die het mogelijk moet maken om de hoofdstad Jakarta, gelegen op het overvolle eiland Java, te verplaatsen. 

Het ingrijpende plan gaat het land miljarden euros kosten. De nieuwe hoofdstad gaat Nusantara heten en het moet volgens de regering een ‘slimme, groene’ stad worden.Het enorme bouwproject is een initiatief van president Joko Widodo. Hij maakte het plan in 2019 bekend. De pandemie gooide daarna echter roet in het eten.

Critici zeggen dat het megaproject in veel te korte tijd is goedgekeurd door het parlement, zonder goed te kijken naar onder andere de gevolgen voor het milieu. De wet, die dinsdag werd aangenomen, regelt onder meer de financiering van de bouw.

Met de verplaatsing volgt Indonesië het voorbeeld van andere landen, zoals Brazilië en Nigeria, die in een vrijwel leeg gebied een nieuwe hoofdstad bouwden. Nusantara moet worden gebouwd in een jungle-achtig gebied in het oosten van Kalimantan, het Indonesische deel van het eiland Borneo. De rest van het eiland is van Maleisië en het kleine sultanaat Brunei.

Volgens minister van Planning Suharso Monoarfa moet de nieuwe hoofdstad ‘een symbool worden van de identiteit van de natie en een nieuw centrum van economische aantrekkingskracht’. Dit laatste slaat op het voornemen van de president om het gebied in Borneo economisch tot ontwikkeling te brengen.

Het is wel de bedoeling dat Jakarta de financiële en economische hoofdstad blijft, zoals in Nigeria ook na de verplaatsing van de hoofdstad naar Abuja de stad Lagos nog altijd het economische hart van het land is.

Ambtenaren

De bouw van Nusantara betekent dat zo’n anderhalf miljoen ambtenaren zo’n tweeduizend kilometer zullen moeten verhuizen, willen ze hun baan behouden. De huidige hoofdstad Jakarta, die zo’n tien miljoen inwoners telt, wordt nu geplaagd door vervuiling, overbevolking en overstromingen. Delen van de hoofdstad zakken ook weg, door het oppompen van het grondwater door de bevolking. Milieu-organisaties waarschuwen dat het slechts een kwestie van tijd is voor delen van Jakarta worden overgenomen door de zee.

Jokowi, zoals de president wordt genoemd, is het eerste Indonesische staatshoofd dat een plan voor de verhuizing van Jakarta doorzet. Na drie jaar van onderzoek, maakte hij in 2019 bekend dat de nieuwe hoofdstad zou worden gebouwd in twee regio’s in de provincie Oost-Kalimantan. De president verklaarde toen dat de keuze voor het gebied in Oost-Kalimantan logisch was. ‘De lokatie is zeer strategisch: het ligt in het midden van Indonesië en dichtbij stedelijke gebieden’, aldus Jokowi in een toespraak tot de 273 miljoen Indonesiërs.

Ook zei hij dat Jakarta ontlast moet worden. ‘De last die Jakarta nu draagt, als het centrum van bestuur, zaken, financiën, handel en diensten, is te zwaar’, betoogde de president. Op Kalimantan is er nog genoeg ruimte om de hoofdstad te bouwen. Het is zo’n vier keer groter dan Java maar telt slechts zo’n zestien miljoen inwoners. Ter vergelijking: op Java woont meer dan de helft van de Indonesiërs.

Orang-oetans

De regering hoopte aanvankelijk dat al in 2020 met de bouw van de hoofdstad kon worden begonnen. In 2024 zouden de eerste ambtenaren dan moeten verhuizen. Maar de pandemie verstoorde Jokowi’s megaplan, inclusief de financiering. De regering wil slechts 19 procent van de kosten voor haar rekening nemen, de rest moest komen van andere partners.

Greenpeace is bezorgd over de schadelijke gevolgen van de bouw van een nieuwe stad in Kalimantan, onder andere voor het tropisch regenwoud en voor de leefgebieden van de orang-oetans. Ook wijst de organisatie erop dat het gebied waar de hoofdstad moet komen kwetsbaar is voor bosbranden. Greenpeace vindt dat Jokowi veel te gehaast te werk gaat.

‘De dreiging die uitgaat van de wereldwijde klimaatcrisis, in combinatie met het wanbeheer van het milieu in Jakarta, mag geen reden zijn om de biezen te pakken en de hoofdstad te verhuizen’, aldus directeur Leonard Simanjuntak van Greenpeace Indonesië drie jaar geleden. Hij riep de regering op een ‘compacte stad’ te bouwen, met elektrische bussen en veel aandacht voor duurzame energie. ‘Alleen door hier rekening mee te houden bij de planning, kan een nieuwe hoofdstad de huidige milieu- en klimaatcrisis niet verergeren’, aldus Simanjuntak.

eyesonindonesia